Als trans persoon zijn er veel mogelijke fysieke veranderingen als operaties en hormonen die je kan ondergaan. Voor dit soort veranderingen is het niet meer dan normaal om thuis bij te komen en verlof op werk te krijgen. Dit heet het transitieverlof – iets dat op dit moment nog niet wettelijk wordt aangeboden, maar waarvan steeds meer bedrijven hebben gekozen om het zelf te gaan aanbieden. Bijvoorbeeld PricewaterhouseCoopers (PwC), waar Floris Elbertse het afgelopen jaar verlof heeft gekregen voor zijn operatie.
Floris is applicatiebeheerder bij PwC waar hij twee jaar geleden is begonnen met werken. “Ik zorg ervoor dat de applicaties in onze systemen blijven draaien.” Hij is nu 3,5 jaar in transitie en heeft door middel van het transitieverlof van PwC vrij kunnen krijgen om zijn borstverwijderende operatie te ondergaan. Samen met zijn leidinggevende vertelt Floris hoe dit verlof voor zowel hem als het bedrijf een zeer positieve ervaring is geweest.
“Ik was 26 toen ik in transitie ging. Ik ben voor mijn transitie naar een Britse kliniek gegaan om daar hormonen te krijgen. Uiteindelijk wilde ik ook een mastectomie, en ik heb toen besloten om dit bij een chirurg in Duitsland te laten doen.” Het was voor hem een grote opluchting dat hij verlof vanuit het bedrijf kon krijgen. “Het heeft me echt veel geholpen. Ik heb in mijn transitie heel veel zelf moeten regelen en dat kost veel tijd en energie. Nu hoefde ik me niet eens ziek te melden of vakantiedagen op te nemen – het was ook raar geweest om dat te moeten doen, want ik was niet ziek en ik ging ook zeker niet op vakantie. Het doet mentaal heel veel als je werkgever dit voor je regelt. Ik had al genoeg om me druk over te maken met de operatie en reis daar naartoe, dus het was heel fijn om dit niet ook nog aan mijn hoofd te hebben.”
“Ik voel me prettiger, en ik voel me gewaardeerd door mijn werkgever. Ik wil dus ook graag hier blijven werken en mijn best doen.”
In 2020 heeft de regenboog commissie van PwC (Shine) de aanvraag voor een transitieverlof ingediend. Transgender Netwerk heeft hier advies bij gegeven om te helpen met de precieze vormgeving van het verlof. “Wanneer je jezelf kunt zijn op de werkvloer, heeft dit ook positieve invloed op hoe je je werk uitvoert. Ons interne LHBTIQ+netwerk Shine helpt daarbij, maar uiteindelijk hebben we allemaal een rol te vervullen. Vanuit mijn rol als bestuurslid zie ik het als mijn verantwoordelijkheid om samen met collega’s te werken aan het creëren van een inclusieve cultuur waarin we elkaar accepteren en respecteren zoals we zijn en diversiteit omarmen”, legt raadslid van bestuur Janet Visbeen uit. “Voor een bedrijf als PwC is het samenbrengen van verschillende perspectieven een absolute randvoorwaarde om onze klanten innovatieve oplossingen te bieden. Inclusieve arbeidsvoorwaarden met bijvoorbeeld de mogelijkheid voor het opnemen van transitieverlof, zijn daarbij belangrijk. Ook om als werkgever in de toekomst aantrekkelijk te zijn en blijven voor alle talenten.” Na gesprekken met de Raad van Bestuur en de ondernemingsraad was er vrij snel een akkoord, en in oktober 2021 is het verlof ingevoerd.
Mike Doodeman is Floris’ leidinggevende bij PwC. Hij had nog niet eerder een transitie verlofaanvraag gehad voor die van Floris: “Voor mij was het allemaal nieuw, en ik wist eerder niet dat dit kon. Maar ik ben wel heel blij dat PwC het aanbiedt. Het is fijn voor Floris dat het zo makkelijk kan gaan.”
Floris vult aan: “Het was voor mij heel fijn dat, toen ik de vraag indiende, jij aangaf dat het allemaal prima was en dat je me verder niet vroeg waarom ik dat wilde.”
Mike: “Het is wat mij betreft niet aan mij om jou daar vragen over te stellen. Als je er meer over wil vertellen dan is dat aan jou. En later hebben we hier verder met elkaar over gesproken. Ik heb gedaan wat ik kon doen, en vind het fijn om te horen dat dit je heeft gesteund.”
“Ik ben een van de eersten van het bedrijf die gebruik heeft gemaakt van de regeling”, vertelt Floris. Hij is direct navraag gaan doen toen hij hoorde dat het verlof er ging komen. “Ik kreeg te horen dat ik vier weken van tevoren bij PwC verlof moest aanvragen met een verklaring van een Nederlandse arts. Dit moest ik dan bij Mike en bij mijn hr manager indienen.” Floris is uiteindelijk in september 2022 naar Duitsland gegaan voor zijn mastectomie. Hij heeft 3 weken verlof opgenomen.
Waarom transitieverlof?
Op dit moment moet je je tijdens je transitie ziek melden bij het bedrijf waar je werkt; dit komt dan ook zo in het werkdossier te staan en kan invloed hebben op de contractverlenging. Ook betekent langdurige afwezigheid vanwege ziekte dat de verzekering van werkgevers hoger kan uitvallen. Wettelijk transitieverlof zou betekenen dat niet het bedrijf, maar de overheid verantwoordelijk is voor de administratie van en de kosten voor het verlof. Dit werkt dan hetzelfde als bij zwangerschapsverlof – de trans werknemer kan het verlof aanvragen en hun transitieproces ingaan, en de werkgever wordt door de overheid uitbetaald voor diens afwezigheid. Op dit moment is dit verlof nog niet op overheidsniveau geregeld, en hebben bedrijven zoals PwC ervoor gekozen zelf transitieverlof aan te bieden.
Floris en Mike zijn het er allebei in ieder geval over eens dat dit verlof heel veel voordelen heeft voor zowel werkgever als werknemer. Mike: “Het is een investering, maar als ik zie wat het voor Floris heeft gedaan kan ik het andere bedrijven alleen maar aanraden om transitieverlof te gaan aanbieden. Hij zit lekker in zijn vel en dat zie je op de werkvloer: dan is het de investering zeker waard.
Floris voegt daaraan toe: “Ik voel me prettiger, en ik voel me gewaardeerd door mijn werkgever. Ik wil dus ook graag hier blijven werken en mijn best doen. Als je het op die manier bekijkt als bedrijf, is het zo’n investering meer dan waard.”
Het transitieverlof staat in het regeerakkoord en er wordt op dit moment onderzocht hoe dit het beste kan worden ingevoerd. Sinds 1 januari 2023 is de rijksoverheid onder eigen werknemers een pilot gestart.
Door: Kris van der Voorn