Je ouder is of gaat in transitie. Hoe is dat voor jou als kind? Wat komt er allemaal op je af en hoe kun je hiermee omgaan?
Als je ouder of verzorger in transitie gaat merk jij daar als kind natuurlijk ook wat van. Sommige kinderen zijn boos of verdrietig als hun vroegere ouder ‘verdwijnt’. Andere kinderen zien dat het bij hun ouder past om in transitie te gaan of vinden er niet zo veel van. Maar de meeste kinderen zullen een mix van verschillende emoties hebben.
Misschien wil je blij zijn voor je ouder, maar ben je tegelijk verdrietig dat je ouder niet precies dezelfde blijft en neem je dat je ouder kwalijk. Of misschien wil je sterk zijn en een steun voor je ouder, maar wil je tegelijk ook zelf kind zijn en steun krijgen. Het is heel normaal om zulke uiteenlopende gevoelens te hebben en je moet het zeker niet verbergen als je het moeilijk hebt.
Het is juist belangrijk dat je je ouder of verzorger vraagt om rekening te houden met jouw gevoelens. Zou het je bijvoorbeeld helpen om meer op de hoogte te zijn van de veranderingen die eraan kunnen komen? Vraag dan of je ouder je er meer in betrekt. Of wil je meer tijd om samen met joúw interesses bezig te zijn? Dan is het belangrijk om aan te geven dat je dat nodig hebt. Voor ouders en verzorgers is het ook fijn om te weten wat ze kunnen doen om jou te helpen.
Praktisch
Hoe noem je je ouder na een transitie? Sommige kinderen gebruiken nieuwe aanspreekvormen maar blijven hun ouder toch noemen zoals ze gewend waren. Bijvoorbeeld: “Mam is net thuis van zijn werk.” Ook zijn er kinderen die een trans vrouw ‘papa’ blijven noemen terwijl de kleinkinderen haar oma noemen. Kinderen hebben ook wel nieuwe woorden bedacht, zoals PaMa of baba. Allerlei woorden en allerlei combinaties zijn mogelijk. Het belangrijkste is dat het voor jullie klopt of zo goed mogelijk klopt.
Ook kan het even zoeken zijn wat je met moeder- en vaderdag wilt. Sommige mensen willen dezelfde dag blijven vieren, anderen vinden dat niet meer passen. Weet dat er naast deze traditionele dagen ook nog een trans parent day (eerste zondag in november) is, en een non-binary parent day (derde zondag in april). En soms komt het handiger uit om zelf een dag te bedenken waarop je je ouder of verzorger wilt vieren.
Regelzaken
Een transitie verandert niks aan het ouderlijk gezag of de voogdij. Toch lopen kinderen van trans ouders soms nog wel tegen juridische problemen op als een naam of geslacht op jouw geboorteakte niet overeenkomt met het huidige paspoort van je ouder. Neem in dat geval contact met ons op, of informeer bij een van de advocaten via Durf, Register van professionals voor diverse gezinsvormen. Dit hoef je alleen te doen als je tegen problemen oploopt, want in principe hoef je als kind niks te regelen als je ouder in transitie gaat.
De buitenwereld
Misschien ben je bezorgd over de mening van andere mensen. Of ben je zelfs bang dat je ouder te maken krijgt met haat of geweld op straat. Het kan helpen om hier met mensen over te praten die je vertrouwt, of die in een soortgelijke situatie zitten. Als je haat of geweld meemaakt kun je hiervan laagdrempelig melding maken bij Transgender Netwerk of bij een antidiscriminatiebureau en je kunt aangifte doen bij de Politie.
Ontmoeting
Wil je andere mensen ontmoeten die kind-van een trans ouder zijn? Transvisie organiseert ontmoetingen.
Op 30 november 2024 organiseren Transgender Netwerk en Transvisie samen een ontmoetingsmiddag in een gezellig café in Utrecht. Wil je erbij zijn? Stuur een mailtje naar info@transgendernetwerk.nl.
Wil je meer weten over ervaringen van andere kinderen van trans ouders? Lees hier de verhalen van Ella, Minke en Nora en een interview met Merel.
Extra steun
Soms kan het nodig of fijn zijn om extra steun te krijgen. Iedereen in een gezin heeft een ander verwerkingsproces, en het jouwe is net zo belangrijk. Is je ouder al in behandeling bij een genderteam? Dan kun je vragen of jij hier ook terechtkunt met jouw vragen. Soms werken er systeemtherapeuten die ook andere gezinsleden spreken. Anders kun je met je huisarts overleggen wat voor jou een goede route is. Via de Transgender Wegwijzer vind je bij ‘psychische ondersteuning’ psychologen die meer kennis hebben van transgender-zijn en wat daar allemaal bij komt kijken.
Ook kun je altijd bellen met de Kindertelefoon (tot 18 jaar), en op school- en werkdagen met onze jongerenlijn Genderpraatjes of met een van de medewerkers van Transgender Netwerk.
Media
Hoewel er steeds meer films, series en boeken over trans onderwerpen zijn, is er nog niet zo veel vanuit het perspectief van kinderen van trans ouders. Er is de tv-serie Transparent, het boek Monica, mijn vader, de film A Perfectly Normal Family, de film 52 Tuesdays, en de podcast Omgekeerde Wereld. Het perspectief van trans mensen die ouder zijn of willen worden kan ook interessant zijn voor kinderen-van. Zo is er de Britse documentaire Seahorse over een trans man en de weg naar zijn zwangerschap, de Nederlandse documentaire Ryan is zwanger over een non-binair persoon en diens zwangerschap, en het boek Ik Ben van zanger Sam Bettens.
Heb jij meer cultuurtips voor kinderen van trans ouders? Laat het ons weten!