Voor wie haar niet kent, Jessie Maya (1996) is een YouTube-fenomeen. Ze telt er ruim 360.000 volgers. Ze heeft nu een boek geschreven waarin ze een inkijkje biedt in haar jeugd en transitieproces. In die transitie wilde ze vooral een ‘mooie vrouw’ worden, liefst zoals Ariana Grande.
Jessie Maya’s jeugd is niet gemakkelijk. Veel pesterijen, afwijzing en buitensluiting. Echt gelukkig voelt ze zich nooit als kind, schrijft ze. ‘Ik was altijd op mijn hoede.’ En: ‘Iedereen, behalve mijn moeder vond me raar.’ Als haar moeder een ongeluk krijgt – Jessie is dan 11 – besluit ze dat haar ‘ding’ er niet meer toe doet. Ze moest maar normaal zijn, niet opvallen, gewoon trouwen en kindjes krijgen. Dat ‘ding’, de genderdysforie, komt later toch weer terug. Onontkoombaar. En zodra ze 17 is, een paar jaar na het overlijden van haar moeder, besluit ze in transitie te gaan.
Het is een verhaal wat je vaker leest. Verwarrende gendergevoelens, wachten op de operatie en zodra de transitie voltooid is, gelukkig worden. Zo is het boek ingedeeld in drie delen: vóór, tijdens en na.
Zodra Jessie Maya zich realiseert dat ze een meisje is en daar iets mee moet, gaat ze naar haar huisarts. Maar diens verwijsbriefje – ‘De heer Bosch denkt ervan overtuigd te zijn een vrouw te willen worden’ – maakt haar boos. ‘Ik liet me niet uit het veld slaan door deze seniele man’, schrijft Jessie. Haar zoete wraak is dat ze zijn minachtende woorden van toen nu als titel voor haar boek gebruikt. Ze laat zich over de transitie adviseren door Loiza Lamers die ook de opleiding Make-up & Hair Artist doet en bij haar in de klas zit. En ze zet de volgende stap.
Ze is 18 dan. Ze begint met de transitie, start haar transgenderupdates op YouTube, krijgt naamsbekendheid en veel volgers dankzij de samenwerking met een grote beautyblogger in Nederland Mascha Feokistova en ze stopt met school. Haar succesvolle YouTubecarrière volstaat.
Jessie wil dan vooral een ‘mooie vrouw’ worden. Voor haar is de gezichtsoperatie het belangrijkste. En haast is geboden op haar 17e. ‘Ik was doodsbang een soort bouwvakker in een bloemetjesjurk te worden’, schrijft ze. Ze troost zichzelf met de gedachte dat het nog niet te laat was om deze weg te gaan, van transitie. ‘Mijn enige kans op een gelukkige toekomst. Mensen die hier niet achterstonden, hadden geen plaats in mijn leven. Dit is verdomme mijn leven; ik en mijn geluk staan op nummer één, herinnerde ik mezelf.’
Ze verdiept zich in alles wat met een vrouwelijk uiterlijk te maken heeft. Uiterlijke aanpassingen en plastische chirurgie. ‘Ik raakte compleet obsessed.’ Alles draait om haar uiterlijk. ‘Wat nou als een leven als mooie vrouw niet voor mij was weggelegd?’ Zelfs nadat haar zus haar vertelt dat ze zichzelf alleen maar ongelukkig maakt. ‘Je uiterlijk is niet wat je tot vrouw maakt. Vrouw-zijn zit aan de binnenkant.’ Wijze zus! Maar het lijkt niet echt te beklijven, niet lang. Ariana Grande is haar droombeeld.
Op haar YouTube-kanaal waar ze vooral haar glamourkant laat zien, krijgt ze dat ook wel te horen. Dat haar gerichtheid op uiterlijk, operaties, tatoeages, nagels, gewicht, huid en alles, een verkeerde boodschap is naar transgender personen. Alsof het hierom draait. Jessie schrijft dat ze best begrijpt dat veel transgender personen niet de mogelijkheid hebben om zoveel aan hun uiterlijk te doen, en dat ze bevoorrecht is dat ze zich dure behandelingen kan veroorloven, maar ze vindt ook dat dit haar ‘realiteit’ is, en dat ze ‘een rol heeft gespeeld in het genereren van bekendheid rondom feminiserende gelaatschirurgie’.
Het boek is een persoonlijk verhaal. Over haar anders-zijn, onzekerheid en over de depressieve gedachten na de transitie. Ze doet dat in een eigen stijl die zich kenmerkt door veel Engelse woorden en zinnen. In plaats van ‘ooit’ schrijft ze meestal ‘ever’. En zinnen zoals: ‘Mijn mind was letterlijk blown away. What the hell was dit?’ Dat gaat dan over haar verbazing als ze YouTube-tutorials van mannen over make-up tegenkomt. Er verandert iets bij haar. ‘Al het onbegrip dat ik ooit had gevoeld all made sense to me now.’
Verderop: ‘I figured it out the hard way’, over het wachten en alles van de transitie. Dat viel haar op z’n zachtst gezegd niet mee. ‘Het transitieproces is echt een freaking Mount Everest.’ Als ze uiteindelijk de gezichtsoperatie (FFS) heeft gehad, duurt het nog even voordat het resultaat bevredigend is. ‘Voor mijn FFS kreeg ik regelmatig complimenten over hoe goed en vrouwelijk ik eruitzag, maar sinds mijn FFS had niemand mij nog gecomplimenteerd. Het fuckte enorm met mijn emoties.’
Maar, nee, schrijft ze, ‘ik wil helemaal niet pretenderen dat je plastische chirurgie nodig hebt om gelukkig te zijn als trans persoon.’ Voor haarzelf lijkt dat in elk geval wel zo. Fijn voor haar dat ze het nu gevonden heeft en dat ze blij is met haar uiterlijk en haar succes. Dat is wat ze op het eind van haar boek schrijft. En: ‘Ik kan niet wachten om de blanco pagina’s van mijn levensboek vanaf nu te gaan vullen met geluk en liefde.’
Ik denk dat Jessie veel volgers kan inspireren en dat ze haar waarderen omdat ze zo oprecht en open over haar transitie is, met alle ups en downs. Maar ik denk ook dat haar boodschap de overtreffende trap is (vrouw – mooie vrouw – Ariana Grande) die voor de meeste transgender personen geen doel is, laat staan een optie. Haar schoonheidsideaal maakt het nogal ongemakkelijk. Dit boek is dan een uitzonderlijk verhaal van een trans persoon. Dat verhaal, realiseert ze ook zelf wel, kan niet model staan voor de meeste andere transgender personen.
Tekst: Ton van den Born
Foto: cover boek
‘Dhr. Bosch denkt ervan overtuigd te zijn een vrouw te willen worden’ door Jessie Maya is verkrijgbaar bij A House of Legends