In een themanummer informeerde medisch tijdschrift The Lancet vorig jaar over transgenderzorg. Het tijdschrift liet zien dat deze zorg veel verder gaat dan de praktijk van de huisarts of de genderpoli. Want individuele toegang tot zorg is zeer afhankelijk van sociale, economische en politieke omstandigheden. The Lancet, waarvan de artikelen online terug te lezen zijn, riep op tot actie: werk maken van goede transgenderzorg.
De naar schatting 25 miljoen transgender mensen op de wereld kunnen meestal niet beschikken over toereikende gezondheidszorg. Ze lopen ook meer risico’s, bijvoorbeeld de kans op depressie is veel groter. In nog acht (van de 49) Europese landen zijn er geen overheidsbepalingen of wettelijke regelingen die transgender mensen erkennen. En zeventien Europese landen verplichten tot sterilisatie van mensen die hun genderdysforie erkend willen zien
Dit is te lezen in een themanummer van het medisch tijdschrift The Lancet. Het themanummer werd gepresenteerd tijdens de WPATH-conferentie in juni 2016 in Amsterdam. De artikelen zijn na registratie te downloaden via The Lancet: http://www.thelancet.com/series/transgender-health. “De artikelen zijn geschreven door gezaghebbende activisten en professionals en geven een duidelijk depathologiseringsperspectief”, schrijft vreer in een korte bespreking. “Ze geven nadrukkelijk niet alleen cisgender experts, maar ook de transgemeenschap het woord.”
Bijvoorbeeld Jamison Green, transactivist en voorzitter van de WPATH, die een persoonlijk stuk schreef onder de titel ‘Transgender: why should we care?’. Een andere bijdrage heet: Trans* health: ‘diversity, not pathology’. Want, stelt auteur Jules Morgan, genderdysforie is geen ziekte, maar hooguit een kwestie van identiteit.
Obamacare
Artikelen gaan in op onderzoek en dilemma’s bij gezondheidszorg. Ook op terminologie, want veel lezers zijn wellicht onbekend daarmee. Auteurs doen aanbevelingen, zoals het betrekken van transgenders zelf. En er wordt nadrukkelijk gewezen op de maatschappelijke omstandigheden van transgender personen. De zorgcondities voor transgender personen worden afgezet tegen hun situatie in de marge van de maatschappij. Onderzoek in de VS laat zien dat veel van hen discriminatie, uitsluiting en geweld ervaren en een slechte gezondheid hebben. Dat geldt zeker niet alleen voor de VS. In een andere bijdrage wordt geconcludeerd dat er meer onderzoek moet worden gedaan naar non-binaire genders.
The Lancet, een Amerikaans tijdschrift, verwijst in het inleidend commentaar naar het jaarverslag van het Amerikaanse Health and Human Services (Advancing LGBT Health & Well-being). Daarin werd onder meer de aanbeveling gedaan dat er werk moest worden gemaakt van Obamacare voor LGBT-personen. Het jaarverslag erkent dat veel transgender personen niet beschikken over goede transitie- en gezondheidszorg. In de laatste jaren was er in de VS weliswaar positieve aandacht voor de positie en de rechten van LGBT-mensen, stelt The Lancet. Maar actie blijft noodzakelijk om specifieke zorg en omstandigheden daarvoor te organiseren. Dat vraagt allereerst dat achterblijvende LGBT-zorg wordt gesignaleerd en discriminatie wordt aangepakt. De verwachting is helaas dat dit in de VS onder Trumps presidentschap geen prioriteit heeft.
Oproep
Al met al geeft de speciale editie een beeld van gezondheidsissues waar veel transgender personen mee te maken hebben. Het laat ook zien hoe deze issues besproken worden, bijvoorbeeld bij de WPATH-conferentie. En dat gezondheidszorg van transgender personen niet alleen iets is van verpleegkundigen, artsen en psychiaters, maar dat er ook veel sociale, culturele, politieke, juridische en zelfs economische aspecten aan zitten. Behalve het medische en psychologische domein in transgenderzorg onderscheidt The Lancet een sociaal en een juridisch domein. Daar gaat het om de rechten van transgender personen en om acceptatie en begrip.
Vreer beveelt aan dat je dit tijdschrift goed aan je huisarts zou kunnen geven, ‘zodat deze meer context leert over het leven van transmensen en hoe de wereld ermee omgaat’. In medische opleidingen was er lange tijd er weinig of geen aandacht voor transgender personen, reden waarom veel van die huisartsen nog onvoldoende uit de voeten kunnen met hun vragen.
De speciale issue van The Lancet is inderdaad informatief, maar het is vooral ook een oproep om werk te maken van wereldwijd goede transgenderzorg. Het laat ook zien dat goede zorg veel verder gaat dan de verstrekking van puberteitsblokkers en hormonen.